PROPOZYCJE ZABAW DLA DZIECI
Zabawy sensoryczne dla dzieci
Zabawy dla wzroku
- Kolorowe pryskanie
Rozwieście lub rozłóżcie duży arkusz papieru pakowego.Napełnijcie kilka pojemniczków rozwodnioną farbą plakatową w kilku kolorach. Moczcie dłonie w farbie i pryskajcie na papier. Nazywajcie kolory, obserwujcie jak się rozpływają, jak się łączą i co się wtedy dzieje. Możecie także użyć spryskiwaczy do kwiatów.
- Malowanie gąbeczką
Rozłóżcie duże arkusze papieru na płaskim podłożu, najlepiej na podłodze. Przyklejcie papier taśmą samoprzylepną. Przygotujcie gęstą farbę plakatową na plastikowej tacy. Maczajcie gąbeczki i stemplujcie nimi powierzchnię papieru, przeciągajcie ją po papierze w dowolnych kierunkach. Zmieńcie kolor i powtórzcie proces kilkukrotnie. Obserwujcie i porównujcie efekty. Sprawdźcie co się dzieje w miejscach, gdzie kolory na siebie zachodzą.
- Malowanie na suchym kleju
Kartkę papieru rozerwijcie na kilka mniejszych kawałków. Pokryjcie każdy fragment papieru płynnym klejem i pozostawcie do wyschnięcia. Upuszczajcie krople rozwodnionej farby i obserwujcie co się dzieje. Rozmazujcie farbę palcami. Zróbcie mozaikę – wszystkie kawałki papieru naklejcie na ciemne tło.
- Barwienie pianki
Pokryjcie płaską tacę pianką do golenia. Maczajcie palec lub pędzel w rozwodnionej farbie i upuszczajcie krople na powierzchnię. Użyjcie kilku kolorów. Mieszajcie i obserwujcie.
Zabawy dla słuchu
- Kolaże z makulatury
Przygotujcie czarno-białą makulaturę, rozłóżcie na podłodze lub na blacie i zamalujcie farbami w dowolny sposób. Wysuszcie. Następnie mnijcie, skręcajcie, targajcie, zwijajcie w kulki, pocierajcie i nasłuchujcie dźwięków. Wybierajcie kawałki papieru i naklejajcie na twardy podkład z kartonu. Podziwiajcie kolaże.
- Kruszenie lodu
Umieśćcie kilka kawałków (kostek) lodu w przezroczystym, plastikowym pojemniku, nakryjcie ściereczkami i lekko porozbijajcie młoteczkami lub wałkami. Słuchajcie odgłosów. Na pokruszony lód upuśćcie kilka kropel farby. Zamknijcie pojemnik i potrząsajcie nim. Obserwujcie co się dzieje i nasłuchujcie jakie dźwięki dobywają się z pudełka. Następnego dnia sprawdźcie co się zmieniło.
- Przecieranki
Przygotujcie stare prace na twardym papierze i zastosujcie recykling plastyczny. Zamalujcie kartki wybranymi kolorami w dowolny sposób i pozostawcie do całkowitego wyschnięcia. Pocierajcie w dowolnych miejscach kawałkami drobnoziarnistego papieru ściernego. Obserwujcie co się zmienia. Nasłuchujcie i nazywajcie dźwięki.
- Malowanie do muzyki
Przygotujcie duży papier pakowy i dość gęste farby plakatowe (kilka kolorów) na talerzykach. Malujcie swobodnie palcami do muzyki klasycznej.
Zabawy dla węchu
- Kolaż kwiatowo-ziołowy
Przygotujcie różne rodzaje ziół i kwiatów o wyrazistym zapachu, np. natka pietruszki i selera, koperek, rumianek, cebulka dymka, szczypiorek, płatki róży itp. Wąchajcie je, nazywajcie, opisujcie i opowiadajcie co o nich wiecie. Porwijcie je w dłoniach na drobniejsze elementy. Pomalujcie płynnym klejem kawałki papieru i posypcie kawałkami roślin.
- Układanka warzywna
Umyjcie ręce. Posegregujcie na talerzykach różne świeże warzywa pokrojone na mniejsze kawałki: słupki, ćwiartki, plasterki itp. Rozpoznawajcie je wyłącznie po zapachu (z zamkniętymi oczami). Porozmawiajcie o ich kolorach, smakach i potrawach. Układajcie kolorowe kompozycje na białych talerzykach jednorazowych. Sfotografujcie, a potem schrupcie.
- Słoiki zapachowe
Cztery małe słoiczki oklejcie matowym papierem i wypełnijcie zapachami (np. jabłko, róża, pietruszka, cytryna). Wąchajcie z zamkniętymi oczami, rozpoznawajcie zapachy, wybierzcie jeden kolor „ze słoika” i zamalujcie papier akwarelą techniką „mokre w mokrym”.
- Zielnik artystyczny
Zróbcie zielnik artystyczny! Zbierajcie mocno pachnące, popularne kwiaty i zioła, wąchajcie, nazywajcie przyklejajcie na wcześniej wykonany papier artystyczny, ozdabiajcie wg własnych pomysłów. Podziwiajcie i wąchajcie.
Zabawy dla smaku
- Stemple owocowe
Przygotujcie owocowy półmisek z połówkami lub ćwiartkami owoców gotowymi do jedzenia. Nazywajcie owoce, dotykajcie, wąchajcie, degustujcie, opisujcie ich wygląd i smak. Przygotujcie kawałki papieru i dość gęsto rozrobione farby plakatowe (lub akrylowe) w kilku kolorach. Maczajcie w farbie wybrane kawałki owoców i stemplujcie.
- Barwienie owocami
Na kawałku płótna lub papieru połóżcie kilka miękkich owoców i rozgniećcie je dłońmi. Strzepnijcie i wysuszcie obraz. Dorysujcie coś pisakami.
- Rysowanie warzywne
Obierzcie ze skórki świeżą marchewkę. Smacznego. Zostawcie kawałek i rysujcie nią na płótnie lub na papierze.
- Kolorowa pianka
Umyjcie ręce. Do miseczki z bitą śmietaną wsypcie kilka malin, poszukujcie ich dłonią i zgniatajcie. Mieszajcie palcem i obserwujcie co się dzieje, a potem… smacznego. Możecie dodać inne składniki, np. odrobinę kakao, soku wiśniowego lub kilka kolorowych cukierków Skittles. Będzie kolorowo.
Zabawy dla dotyku
- Malowanie lodem
W foremkach na lód umieśćcie po odrobinie farby w kilku kolorach, zalejcie wodą i zamroźcie. Usuńcie kawałki lodu z pojemnika i malujcie nimi na białym papierze.
- Malowanie akwarelą i solą
Przygotujcie mocno rozwodnione akwarele, jeden lub dwa kolory. Szybko zamalujcie twardą kartkę papieru w dowolny sposób. Posypcie solą kuchenną nabieraną w palce i pozostawcie do wyschnięcia. Zamknijcie oczy i badajcie fakturę palcami i dłońmi. Suchą sól ścierajcie palcami z powierzchni papieru.
- Drukowanie świeżymi roślinami
Zerwijcie garść świeżych roślin: kwiatków, liści, traw, ziół. Rozróbcie odrobinę farby – dwa, trzy kolory z wodą w płaskich naczyniach. Moczcie wybrane rośliny, układajcie na papierze i nakrywajcie białą, cienką kartką. Zamknijcie oczy, przesuwajcie dłonie i dociskajcie papier. Zdejmijcie kartkę. Powtarzajcie proces.
- Płyn nienewtonowski
Do miski wlejcie ok. pół szklanki wody. Stopniowo dosypujcie mąkę ziemniaczaną i mieszajcie ręką (do momentu osiągnięcia konsystencji gęstej śmietany). Dodajcie odrobinę barwnika – lekko rozwodnionej farby. Bawcie się: wyławiajcie płyn, przelewajcie przez palce, ściskajcie, ubijajcie itp.
Układ dotykowy:
1. „Dotykowe pudełko”:
weź pudełko po butach lub poszewkę na poduszkę, umieść w środku różne przedmioty, po czym poproś dziecko, by wkładając rękę do pudełka spróbowało zgadnąć, jakiego przedmiotu dotyka.
2. Zabawa w kąpieli:
zachęcaj dziecko do używania podczas kąpieli różnych rodzajów gąbek, mydeł i ręczników. Zaproponuj maluchowi myjki o różnych fakturach, gąbki o odmiennych kształtach, możesz też dodać do kąpieli odrobinę krochmalu z mąki ziemniaczanej.
3. „Naleśnik”:
ciasno zroluj dziecko w koc, bawiąc się w smarowanie i zawijanie naleśnika.
4. Wspólne gotowanie:
stwarzaj dziecku jak najwięcej okazji do wspólnego gotowania, mieszania, ugniatania różnego rodzaju ciast.
5. Degustacja:
zachęcaj dziecko do próbowania nowych potraw, o różnych smakach i konsystencji.
6. Malowanie dłońmi, stopami:
farbę przeznaczoną do malowania palcami możesz zmieszać z innymi materiałami, np. kaszą, piaskiem, ryżem itp. Stwórzcie też własną „farbę” z kisielu, galaretki czy pianki do golenia.
Układ przedsionkowy (odpowiedzialny m.in. za ruch i równowagę, napięcie mięśniowe, koordynację):
7. Skakanie na piłce:
wspólne zabawy na dużej nadmuchiwanej piłce, na której maluch będzie mógł usiąść i skakać.
8. Tor przeszkód:
stwórzcie wspólnie tor przeszkód, taki który będzie wymagał od dziecka pełzania, skakania, wspinania, turlania, celowania itp.
9. Huśtawki:
bujajcie się razem na różnego rodzaju huśtawkach (podwieszanych, wahadłowych, wiszących oponach).
10. Turlanie:
turlajcie się razem na kocyku, a latem z niewielkiej trawiastej górki.
11. Bieganie:
przypomnij sobie zabawę w berka; ścigajcie się, rozegrajcie mecz piłki nożnej czy koszykówki.
12. Skakanie:
zachęcaj dziecko do zeskakiwania z niewielkiego podwyższenia (np. pierwszego stopnia schodów), wskakiwania na oznaczone pole, grę w klasy, zabawę skakanką.
13. Bujanie w kocyku:
maluch kładzie się na rozłożonym dużym kocu, a dwie dorosłe osoby delikatnie bujają go na boki.
Układ proprioceptywny (tzw. czucie głębokie, dostarcza wrażeń z mięśni i stawów):
14. Siłowanie:
usiądź na podłodze i powiedz dziecku „Spotkałeś na swojej drodze ogromny kamień, spróbuj go przepchnąć”.
15. Ciągnięcie:
pozwól dziecku pchać wózek z zakupami czy spacerówkę.
16. Machanie i odbijanie:
zachęcaj dziecko do zabawy rakietą tenisową, do badmintona itp.
17. Chodzenie tyłem
18. Zabawa w “taczkę”:
dziecko opiera dłonie o podłogę, a ty chwytasz je za uda i prowadzisz niczym taczkę.
19. Nalewanie i przesypywanie:
pozwól dziecku na eksperymenty, niech przelewa płyny z kubeczka do kubeczka, przez lejek, a łyżeczką przesypuje drobne materiały (ryż, kaszę) do pojemników różnej wielkości i kształtu.
Katarzyna Zagozda